Ký ức thời bao cấp

Sáng nay tình cờ đọc trên Vnexpress môt bài nói về "thời bao cấp" làm tôi khóc ròng không đỡ được. Đúng là đa cảm tiểu tư sản. Thiệt là xí hổ quá.
Nhưng quả là nỗi khổ nhục mà tôi đã trải qua trong thời kỳ đó sẽ không bao giờ phai mờ.

...

Năm 1975, gia đình tôi bị đánh tư sản, mất sạch. Ba tôi bị đi học tập cải tạo.
Lợi dụng lúc không có người đàn ông trụ cột ở nhà, người ta dùng vũ lực buộc gia đình tôi đi kinh tế mới.
Năm 1977, không chịu nổi cái đói và bệnh tật nơi rừng thiêng nước độc, Mẹ tôi quyết định đưa 7 đứa con nhỏ dại về lại thành phố sống bụi đời nơi vỉa hè, còn tôi ở lại tiếp tục khai khẩn, canh tác hơn 10 hecta đất rừng.

Cuộc sống của người có hộ khẩu thành phố trong thời kỳ đó đã là khốn khổ lắm rồi, đằng này chúng tôi không có hộ khẩu, không có tiêu chuẩn tem phiếu gì hết, bị truy đuổi, đánh đập, giam giữ liên tục. Chúng tôi không thể ở đâu quá 1 tuần, cứ liên tục la lết di chuyển hết con đường này đến con đường khác, khu chợ này đến khu chợ khác. Mẹ con tôi buôn thúng bán bưng đắp đổi qua ngày, và chờ đợi, mà cũng chả biết chờ đợi cái gì.

Rồi, bằng những mối quan hệ nào đó của ông Ngoại với những người đã từng chịu ơn ông trước năm 54, giờ là người chiến thắng, ba tôi được thả.
Sau đó, ba tôi nhờ bạn bè trong giới vận động hành lang để được trở lại bục giảng sau khi học qua một khóa bồi dưỡng chính trị ngắn ngày.

Đường đường là Giáo sư đại học, kiêm Hiệu trưởng một trường có tiếng ở Sài gòn, thoắt cái trở thành ông giáo làng, dạy cấp 1 ở một huyện vùng sâu vùng xa, Huyện Duyên Hải, sau đó xin chuyển về Gò vấp. Thế là còn may đấy, vì dù sao cũng xin được hộ khẩu cho vợ, rồi mỗi năm một lần nỉ non lạy lục cho từng đứa con vào hộ khẩu. Mãi đến năm 1985 cả gia đình tôi mới có hộ khẩu đầy đủ cho cả 11 người. Vài năm sau, khoảng năm 1987, ở tuổi 50, ba tôi bị buộc nghỉ hưu non, 3 năm sau nữa ba tôi mất, vì bệnh thì ít, vì uất ức thì nhiều.

...

Lại kể tiếp chuyện của cá nhân tôi, năm đó tôi 13 tuổi, một mình giữa rừng, coi sóc khu rẫy bắp của gia đình, đất thì rộng mà chỉ có mình tôi nên bọn trộm cắp hoành hành rất dữ, đói quá mà.
Hằng đêm tôi đều phải vác rựa đi tuần suốt đến sáng, về nghỉ một chút lại phải đi lùng sục tiếp, thế mà bắp vẫn bị bẻ trộm, cả khi nó còn sữa, đến lúc thu hoạch mất trộm hơn một nửa, tôi chỉ còn biết ngồi đó mà nhìn đống thân bắp trụi lũi khóc rấm rứt vì tức giận.

Năm sau tôi trồng khoai mì, tưởng rằng sẽ không mất nữa, nhưng cuối cùng khi nhổ lên mới biết chúng đã đào ngang hông bới trộm hết những củ to từ hồi nảo hồi nào rồi, chỉ còn lại những cọng rễ bé bằng ngón tay cái. Đúng là bần cùng sinh đạo tặc.

Còn về cái đói ư?
Ối dào ôi, chả có mấy người thực sự biết cái đói nó như thế nào đâu.
Lần đó tôi bị bệnh, sốt sình xịch mà vẫn phải lên rẫy phát cỏ chuẩn bị đất cho kịp xuống giống khi mưa xuống. Kết quả là tôi ốm liệt giường, mà đó đang là cuối mùa khô, mùa giáp hạt của dân làm rẫy.
Trong nhà không còn một hạt gạo, không còn bất cứ thứ gì có thể ăn ngoại trừ rau rừng, củ quả rừng, mà ngay cả những thứ đó cũng càng ngày càng hiếm, bởi ai cũng đi hái lượm suốt cả mấy tháng mùa khô rồi.
Tôi nằm đó, tay chân bủn rủn, không thuốc men, không cơm cháo gì cả, mấy ngày đầu còn ráng bò ra vườn gặm đỡ lá cây hoặc gốc những cây rau trong mảnh vườn bé tẹo bên hông nhà.
Đâu một tuần sau thì tôi không còn sức để bò nữa, cố lắm tôi mới lăn ra được cái thau nước trước đó mấy ngày tôi múc sẵn để rửa mặt cho đỡ nóng sốt, rồi nằm lì ở đó luôn, cứ nóng quá thì đắp khăn lên trán, khát quá thì, cũng thứ nước đó, vã lên môi vài giọt. Tôi không nhớ được rằng mình đã không ăn tự bao giờ, có lẽ đến một tuần, nhưng tuyệt nhiên tôi không còn cảm giác đói vật vã như trong mấy ngày đầu.
Tôi nghĩ rằng tôi sắp chết, tôi đã gần như buông xuôi mọi thứ, tôi thầm thĩ cầu nguyện, cố gắng để thứ tha cho những người đã đẩy tôi và gia đình tôi lâm vào hoàn cảnh bi đát này, bởi lúc ấy tôi tin rằng, nếu tôi biết thứ tha thì tôi sẽ được tha thứ và sẽ được lên thiên đàng hưởng cuộc sống sung sướng vĩnh cửu.

Nhưng rồi, chẳng hiểu từ đâu trong tôi có một tiếng nói, bảo rằng tôi phải sống, phải chiến đấu đến cùng vì gia đình tôi, vì sự kỳ vọng của cha mẹ tôi, vì sự tồn vong của gia tộc tôi, bởi tôi là cháu đích tôn của cả dòng họ Ng. Q. mà.
Thế là tôi cố gắng mở mắt ra, cố gắng để tồn tại, ngay lúc ấy cơn đói khát quay trở lại cấu xé ruột gan tôi, mà đúng hơn là nó hành hạ tâm trí tôi nhiều hơn. Ý chí thì quyết liệt lắm nhưng thân xác thì không thể điều khiển được nữa, nó cứ đờ ra. Khi ấy nước mắt tôi cũng đã tuôn trào ra vì đau đớn đến tận cùng.
Bằng tất cả sức mạnh của ý chí tôi cố với lấy quyển sách mà tôi thường xé nhỏ ra để nhóm bếp, quăng vào chậu rửa mặt, sau đó nằm chờ cho nó rữa mềm ra, cấu từng mẩu nhỏ cho vào mồm, trợn mắt lên và nuốt. Cố gắng tọng cho đầy bụng cái thứ "bột giấy đã qua xử lý" ấy như thế được hai buổi thì tôi đã có thể lò dò ra vườn vặt lá khoai mì để ăn rồi.
Nhưng sau đó là bi kịch, tôi ăn nhiều quá, cái thứ lá chứa đầy độc tố chết người ấy, tôi bị say, ngộ độc nặng. Người tôi lúc thì nóng như lửa, lúc thì lạnh run, ói mửa liên tục, mắt hoa lên không còn thấy gì nữa.
Thể xác tôi lịm dần, lịm dần, trong khi tâm trí tôi bật khóc.

...

Sau khi tỉnh dậy ở trạm xá huyện, tôi mới được biết chú Thành bò, có rẫy cách đó khoảng 3 cây số tình cờ đi tắt qua rẫy tôi để về nhà cho nhanh thấy nhà tôi tối om, chú mò vào nghe ngóng thì phát hiện ra cơ thể tôi đã cứng đờ, miệng sùi bọt, mắt trợn trừng...Chú cõng tôi về nhà cho uống nước cốt đậu xanh rồi tiếp tục cõng tôi ra bệnh xá cách nhà hơn 20 cây số đường rừng giữa đêm khuya.
Chú ấy đã cứu mạng tôi trong gang tấc.
Sau chú ấy bị giết trong trận tập kích của bọn khơme đỏ, ngay trong cái đêm chú buộc tôi phải di tản khỏi rẫy, ra chợ Vịnh lánh nạn tạm mấy ngày.
Lúc tôi trở về rẫy, chú ấy đã chết trương ra rồi, đầu bị cắt rời, thân thể đầy vết đâm chém của dao rựa...
...

Tôi bỏ rẫy về Sài gòn, cùng gia đình sống cho trọn "kiếp người thời bao cấp".

Và giờ đây, tôi ngồi đây, phì phèo điếu ba số, kể bạn nghe về cái thời thà không làm người còn hơn.

...

UFO

Đọc xong bài của bạn này viết, mình rưng rưng nước mắt-