Bài đi chôm của cụ lão nhà ni!

“QUÊ HƯƠNG LÀ CHÙM KHẾ NGỌT…”

Bốn lão ngồi đó thì đã có hai lão đi hái khế nơi khác, một lão vừa hái ở đây vừa hái ở kia, chỉ có lão là vẫn bám vào gốc khế vườn nhà, lão nghèo nhất.
Quanh gốc khế, người bu lại, vòng trong vòng ngoài. Hái được nhiều là những kẻ bậm trợn, còn những người như lão lâu lâu cũng chen vào được vài quả, đủ lấy sức chen vào lần sau..
Cả bốn lão đều đã vượt ngưỡng bẩy mươi,  lão vượt xa nhất : 78, lão vừa vượt cũng đã 72, đều thuộc loại người miễn lao động nhà nước. Các lão đều như quả chín trên cây, quả mõm nhiều, quả mõm ít, quả nào sắp tụt cuống, quả nào chưa?...
Hai lão Việt kiều Mỹ chỉ tính nước lĩnh thuốc và đi chơi. “Khế” của họ là trợ cấp người già và thuốc men được cho không (có khi viện phí lên đến hàng ngàn đô la), vì vậy đi đâu thì đi, nhớ hẹn đến ngày về trình diện để lĩnh tiền và kiểm tra sức khỏe, lĩnh thuốc. Lão thứ ba tuy vẫn ở trong nước, nhưng có nhiều vòi rót “khế” vào từ ngoài. Hai đứa con ở Nhật và Đức, đều đều gửi tiền về để bố du ngoạn, âu cũng là cái số. Cứ theo lão kể và có đưa ảnh ra minh chứng hẳn hoi, thì lão đi nhiều thực, khắp châu Âu, châu Mỹ, rồi Nhật Bản, Hàn Quốc, các châu khác là lão không thích đi, chứ nếu muốn thì cùng trời cuối đất, nơi nào lão chẳng đến được. Từ khi vợ chết lão sướng như vậy đấy.
Hai lão Viki, không nói ra, nhưng mọi người thừa biết : Việt Nam chỉ là nơi ăn đậu ở nhờ, mỗi lần về chơi “thăm thân”. Rời Việt Nam họ không nói là sang Mỹ mà nói là về nhà. Kể cũng đúng  lý đấy chứ. Khế ngọt hái ở đâu thì đấy là quê hương, không phải bàn cãi.
Những người như hai lão Viki đây thường có hai nơi để về, về Việt Nam vì họ đã từ đó ra đi và về Mỹ là nơi họ đã xác định sống những ngày còn lại, ở cái nơi mà quyền lợi của họ được bảo đảm, Cây khế ngọt của họ mọc trên đất đó.
Lão Viki thứ nhât, bạn bè phong cho danh hiệu “Anh hùng vượt biên”. Năm 1954 lão đã vào Sài Gòn yên ổn, nghĩ thế nào lão lại bò ra Hà Nội, lão đi bằng đường bộ, giấy tờ qua Bến Hải nhiêu khê phức tạp thế nào mà hết hạn 300 ngày lão chưa tới Hà Nội, thế là bị kẹt lại. Tiếp theo lão đã từng cùng bạn bè sinh viên, tổ chức nhiều cuộc vượt tuyến, bỏ miền Bắc vào với Miền Nam, nhưng lần nào cũng được đón lại. Lão kể: Không dưới ba mươi lần lão nếm mùi các trại giam suốt từ giới tuyến trở ra. Có lần vượt biển, thuyền đã đến hải phận Quẩng Bình, dân chài gặp trên biển đã động viên: cố lên chỉ chừng một ngày nữa là tới đích, thế mà đêm đó trời trở gió, đẩy ngược con thuyền trở lại, đúng lúc hết gạo, hết nước ngọt thì thuyền dạt vào bãi biển Sầm Sơn. Tiền không có, cả đám nhịn đói lội bộ lên đến Thị Xã Thanh Hóa, một thành viên đem cái khóa thắt lưng vàng ròng ra bán, chỉ một mẩu cũng đã đủ tiền cho cả nhóm về đến nơi xuất phát. Về đến Hà Nội lão lại được Thầy Tạ Phước cho vào trường Nhạc học lại. Cứ thế cho đến lúc lão vào được Sài Gòn băng cách nào thì lão không kể.
Sau “Bẩy nhăm”, tự biết mình hoạt động báo chí, với quá khứ như thế, ở lại thì thế nào cũng vướng, nên tam khoanh, tứ đốm lão lại tìm cách ra đi và lần này cũng thế, cũng trên ba chục lần bị tóm lại, lại có dịp nếm cơm các trại phía nam. Cuối cùng thì lão cũng được ra đi “đoàn tụ”. Lão kết luận: Ông thầy bói đã đoán đúng, số lão là phải ra đi kẻ đưa người đón đàng hoàng . Lần này lão “về” làm đốc công cho thằng con xây nhà bên Quận Một. Với thành tích như thế, có phong cho lão danh hiệu “Anh Hùng Vượt Biên” kể cũng đáng.
Lão thứ hai là “Cán bộ Nhà Nước” hẳn hòi, sau năm “Chín ba” lão được sang Mỹ đoàn tụ. Bên đó lão có mẹ già và hầu hết anh chị em sang từ trước, khi lão còn đang ở Hà Nội. Trước khi đi, lão có về ghi hình lại quê hương Nội, Ngoại, Từ đường hai họ, để họ hàng có dịp nhìn ngắm lại. Lần này lão về hình như để giải quyết dứt điểm cái bất động sản nào đó. Cũng như lão trước, lão này cũng đã đinh ninh chùm khế ngọt của mình là ở Cali bên xứ Hoa Kỳ. Chuyện tưởng như đơn giản, ai ngờ đâu vẫn còn tí vướng mắc. Là Công nhân viên chức “Miền Bắc” đến sau 1975 nên lão được tặng thưởng “Huân Chương Kháng Chiến Chống Mỹ Hạng Nhất”, chẳng nhẽ bây giờ lại treo tấm huân chương đó vào gốc khế bên cái xứ mà mình đã ra sức và có công “Hạng Nhất” chống nó?